De instrumenten van de Fanfare
Bij deze geven we nog een overzichtje van de verschillende instrumenten in de fanfare, natuurlijk zijn er op de bezetting van een fanfare-orkest vele variaties, net als er variaties bestaan in de makelij en uitvoering van de instrumenten.
Trompet
De trompet is een van de oudst bestaande instrumenten. Je komt hem overal tegen: zowel in de klassieke muziek als in jazz en pop.
De trompet heeft zijn populariteit door de jaren heen behouden. De klank van de trompet is scherp en helder. Dat maakt het instrument uitermate geschikt om solistische passages te spelen. De scherpte van de klank helpt ook bij het overbrengen van signalen. Hiervan maakte men vooral in het leger gebruik.
Trompetten kom je zoals gezegd in vrijwel iedere orkestvorm tegen. Uitzondering vormt de brassband: dit orkest maakt gebruik van cornetten (een cornet is een variatie op de trompet, het instument heeft echter een iets wekere klank.
De trompet heeft zijn populariteit door de jaren heen behouden. De klank van de trompet is scherp en helder. Dat maakt het instrument uitermate geschikt om solistische passages te spelen. De scherpte van de klank helpt ook bij het overbrengen van signalen. Hiervan maakte men vooral in het leger gebruik.
Trompetten kom je zoals gezegd in vrijwel iedere orkestvorm tegen. Uitzondering vormt de brassband: dit orkest maakt gebruik van cornetten (een cornet is een variatie op de trompet, het instument heeft echter een iets wekere klank.
Bugel - Flügelhorn
De bugels vormen het hart van de fanfare. Ze gelden als melodiesectie, een rol die in symfonie-orkesten door violen wordt vervuld.
De melodiesectie speelt een dominante rol in de klank van een orkest. De bugelklank is dan ook goed terug te horen in de fanfare. De klank van de bugel is zacht, een beetje week. Deze klank is kenmerkend voor de hele saxhoornfamilie. Adolf Sax ging bij het ontwerpen van deze instrumenten uit van een hoorn, maar hij maakte de buizen wijder. Zo ontstond een nieuwe instrumentengroep in de blaasmuziek: het zacht koper.
Hoewel de bugel wel iets weg heeft van een trompet, zijn er grote verschillen. De bugel komt in harmonie en brassband slechts enkel bezet voor. In symfonie-orkesten speelt de bugel helemaal geen rol. Het is een typisch fanfare-instrument.
De melodiesectie speelt een dominante rol in de klank van een orkest. De bugelklank is dan ook goed terug te horen in de fanfare. De klank van de bugel is zacht, een beetje week. Deze klank is kenmerkend voor de hele saxhoornfamilie. Adolf Sax ging bij het ontwerpen van deze instrumenten uit van een hoorn, maar hij maakte de buizen wijder. Zo ontstond een nieuwe instrumentengroep in de blaasmuziek: het zacht koper.
Hoewel de bugel wel iets weg heeft van een trompet, zijn er grote verschillen. De bugel komt in harmonie en brassband slechts enkel bezet voor. In symfonie-orkesten speelt de bugel helemaal geen rol. Het is een typisch fanfare-instrument.
Hoorn
De hoorn is het meest allrounde instrument in de fanfare. Hij kan zowel hoge als lage partijen vertolken. Met een scherpe of juist zachte klank. De hoorn is van alle markten thuis.
Hoorns behoren tot de oudste koperen blaasinstrumenten. Ze zijn dan ook in ieder orkest te vinden. Van fanfare tot symfonie.
De hoorn kun je in verschillende uitvoeringen tegenkomen. De stellehoorn (met slechts drie ventielen) is het meest simpel. De dubbelhoorn, zoals hiernaast afgebeeld, is het meest uitgebreid. Maar de klank van het instrument is altijd duidelijk herkenbaar.
Hoorns behoren tot de oudste koperen blaasinstrumenten. Ze zijn dan ook in ieder orkest te vinden. Van fanfare tot symfonie.
De hoorn kun je in verschillende uitvoeringen tegenkomen. De stellehoorn (met slechts drie ventielen) is het meest simpel. De dubbelhoorn, zoals hiernaast afgebeeld, is het meest uitgebreid. Maar de klank van het instrument is altijd duidelijk herkenbaar.
Saxofoon
De saxofoon is het meest afwijkende instrument in de fanfare. Hoewel gemaakt van metaal, wordt het instrument tot het hout gerekend. Een saxofonist speelt namelijk op een kop met een rietje.
De combinatie riet & metaal vormt een populaire klank. Adolf Sax vond hem uit in het midden van de 19e eeuw. Hij maakte direct in hele saxfamilie. In de fanfare komen we vooral de sopraan-, alt-, tenor- en baritonsax tegen.
Naast het scherp en zacht koper geeft de sax een extra tintje aan de fanfare. Een klankleur die de moeite van het beluisteren waard is.
De combinatie riet & metaal vormt een populaire klank. Adolf Sax vond hem uit in het midden van de 19e eeuw. Hij maakte direct in hele saxfamilie. In de fanfare komen we vooral de sopraan-, alt-, tenor- en baritonsax tegen.
Naast het scherp en zacht koper geeft de sax een extra tintje aan de fanfare. Een klankleur die de moeite van het beluisteren waard is.
Euphonium - Bariton
De euphonium maakt samen met z'n kleine broertje bariton deel uit van de Saxhoornfamilie. Dat is goed te horen aan de zachte klank. De euphonium heeft een toonbereik van het midden- tot het lage register.
Baritons en euphoniums ogen hetzelfde, ze hebben hetzelfde toonbereik, maar er is een belangrijk verschil. Een euphonium is breder gebouwd. Daardoor ontstaat een groter geluid. De bariton klinkt daarentegen helderder. Veel orkesten zetten de instrumenten naast elkaar om beide klankkleuren te benutten.
De euphonium kom je vooral tegen in de blaasmuziek: harmonie, fanfare en brassband dus. In symfonie-orkesten zul je het instrument minder snel tegenkomen.
Baritons en euphoniums ogen hetzelfde, ze hebben hetzelfde toonbereik, maar er is een belangrijk verschil. Een euphonium is breder gebouwd. Daardoor ontstaat een groter geluid. De bariton klinkt daarentegen helderder. Veel orkesten zetten de instrumenten naast elkaar om beide klankkleuren te benutten.
De euphonium kom je vooral tegen in de blaasmuziek: harmonie, fanfare en brassband dus. In symfonie-orkesten zul je het instrument minder snel tegenkomen.
Trombone
Meest opvallend aan de trombone blijft natuurlijk de colies (schuif). Waar andere instrumenten gebruik maken van ventielen, daar schuift de trombone naar een volgende toon.
De klank van de trombone is daarbij helder. Het instrument behoort dan ook tot het scherp koper. In ieder orkest (ook symfonie) kom je trombones tegen.
Waar je met ventielen sprongsgewijs van toon naar toon springt, daar kan met de schuif vloeiend van hoog naar laag en omgekeerd gespeeld worden. Dit noemen we een glissando.
De klank van de trombone is daarbij helder. Het instrument behoort dan ook tot het scherp koper. In ieder orkest (ook symfonie) kom je trombones tegen.
Waar je met ventielen sprongsgewijs van toon naar toon springt, daar kan met de schuif vloeiend van hoog naar laag en omgekeerd gespeeld worden. Dit noemen we een glissando.
Bas
Hoe groter het instrument, hoe lager de klank. Deze stelling wordt door de bas meer dan bewezen. De tonen van dit instrument vormen de basis van het orkest.
De bas is lid van de familie van Saxhoorns. Deze instrumenten werden rond 1840 ontwikkeld door Adolf Sax. De bas schopte het ver. Je vindt hem niet alleen in de fanfare, maar ook in de harmonie, brassband en zelfs in het symfonie-orkest.
In de fanfare spelen es- en bes-bassen.
De bas is lid van de familie van Saxhoorns. Deze instrumenten werden rond 1840 ontwikkeld door Adolf Sax. De bas schopte het ver. Je vindt hem niet alleen in de fanfare, maar ook in de harmonie, brassband en zelfs in het symfonie-orkest.
In de fanfare spelen es- en bes-bassen.
Slagwerk
Binnen een orkest vormt het slagwerk een groep op zich. Ze speelt een belangrijke rol op het gebied van maat en ritme. Op deze plek belichten we de belangrijkste slagwerkinstrumenten:
Het drumstel is het meest veelzijdige slagwerkinstrument. Het bestaat uit een combinatie van bekkens, toms, kleine trom en bassdrum. Met name bij lichte muziek wordt het drumstel intensief gebruikt. De grote en de kleine trom bepalen in belangrijke mate het ritme van de muziek, en geven er dikwijls nieuwe impulsen aan. Trommen zijn aan twee kanten bespannen met een vel. De ruimte ertussen fungeert als klankkast.
Het drumstel is het meest veelzijdige slagwerkinstrument. Het bestaat uit een combinatie van bekkens, toms, kleine trom en bassdrum. Met name bij lichte muziek wordt het drumstel intensief gebruikt. De grote en de kleine trom bepalen in belangrijke mate het ritme van de muziek, en geven er dikwijls nieuwe impulsen aan. Trommen zijn aan twee kanten bespannen met een vel. De ruimte ertussen fungeert als klankkast.
